GÖKSEL YILDIRIM/ERHAN CİHAN ÜNAL – Malatya, şehirle özdeşleşen kuru kayısıda geçen yıl gerileyen ihracatı telafi etmeyi ve 2024’te yeni ihracat rekoruna ulaşmayı hedefliyor.
Malatya Ticaret Borsası Başkan Vekili Erhan Almendi, AA muhabirine, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş merkezli depremlerden sonra Malatya’nın yeni yeni toparlanmaya başladığını söyledi.
Depremin ardından kentteki işletmelerin 1-2 ay çalışamadığını ifade eden Almendi, “Personel sıkıntımız oldu. İşçilerimiz o süreçte işletmelere gelemediler. Çünkü barınma sorunu vardı ve korktuklarından dolayı işletmelere giremediler. Ağustos ayından itibaren, yeni yeni işçilerimiz, personelimiz fabrikalarımıza gelmeye başladı.” dedi.
Almendi, şehrin ekonomisinde önemli bir yer tutan kuru kayısıda ihracatın devam ettiğini ancak perakende sektörünün yıkılan iş yerleri dolayısıyla büyük darbe gördüğünü belirtti.
Tarihi Şire Pazarı’nda 117 dükkanın yıkıldığını dile getiren Almendi, esnafın konteynerde ve geçici çarşılarda faaliyet göstermeye çalıştıklarını anlattı.
Fabrikaların ağustos ayı itibarıyla üretime tekrar başladığına işaret eden Almendi, “Tarihi çarşı yıkılmış durumda. Onlara geçici iş yerleri tahsis edildi. Şu an konteynerlerde ve geçici iş yerlerinde ticaretlerine devam ediyorlar. Ama eskisi gibi olmuyor. Yerleri küçük.” diye konuştu.
Almendi, yeni çarşının temelinin atıldığını belirterek, dükkanların bir yıl içinde teslim edileceğini söyledi.
Kuru kayısı ihracatının eski ihracat rakamlarına ulaşmak üzere olduğunu ifade eden Almendi, 2023 yılında 70 bin ton kuru kayısı ihracatı gerçekleştirdiklerini bildirdi.
Bu ihracattan 408 milyon dolar gelir elde ettiklerini aktaran Almendi, “Geçen yıla göre parasal değer olarak yüksekteyiz ama depremden dolayı ihracatta ton bazında geriledik. 2024 yılını umutla bekliyoruz. 2024 yılında bu aradaki farkı kapatmak ümidindeyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Erhan Almendi, bu yıl ihracatta rekor seviyelere ulaşma hedefinde olduklarını vurguladı.
Kuru kayısıyı 115 ülkeye ihraç ettiklerini, bunların başından ABD ve Avrupa ülkelerinin geldiğini belirten Almendi, “Ayrıca 2023 yılı itibarıyla 4 bin 788 ton kayısı çekirdeği ihraç ettik. Bu ihracattan 16 milyon 200 bin dolar gelir elde ettik.” dedi.
Çekirdek ihracatında İtalya ve Almanya’nın başı çektiği bilgisini veren Almendi, kayısı çekirdeğinin pasta ve kozmetik sektöründe kullanıldığını söyledi. Almendi, bu yıl kayısı çekirdeğinde de yüksek ihracat hedeflediklerini dile getirdi.
“Kötümser değiliz, iyimseriz, mücadele ediyoruz”
Malatya Ticaret Borsası Yönetim Kurulu Üyesi ve ATİ Gıda Yönetim Kurulu Başkanı Abdulkadir Akçin de yaklaşık 30 yıldır ihracat yaptıklarını söyledi.
Başta Avrupa ülkeleri olmak üzere 20 ülkeye ihracat yaptıklarını belirten Akçin, “Dünyadaki kuru kayısı ihracatının yüzde 2’sini biz gerçekleştiriyoruz firma olarak. Ciromuzun yüzde 90’ını ihracat oluşturuyor.” diye konuştu.
Yaklaşık 40 kişi istihdam ettiklerini aktaran Akçin, şunları kaydetti:
“6 Şubat depremlerinden sonra Malatya’da ciddi bir iş kaybımız oluştu. Buna paralel olarak kötü hava şartları ve depremde üstüne eklenerek ciddi bir pazar kaybımız oldu. Bu pazar kaybına bağlı olarak iş gücümüz azaldı. Devletimizden de bazı teşvikler talep ediyoruz. SGK priminin devlet tarafından karşılanması, karşılanacak olan sigorta priminin de işveren tarafından işçiye ödenerek işçiye yüksek maaş verilirse kaybettiğimiz göçü kazanabiliriz. Bu da bizim için, ihracat kalemimiz için önemli olacaktır. Devlet teşviki olmadan biz bireysel olarak bu işin altından çıkamayız.”
Depremden sonra yaşanan iş kaybını gidermek için şehir dışından personel getirdiklerini ifade eden Akçin, bazı şeylerin yeni yeni normalleşmeye başladığını söyledi.
Akçin, işçi bulmada hala sıkıntı yaşadıklarını vurgulayarak, “Eminim bizim gibi sanayici birçok arkadaşımız bu durumda. Hızlı bir şekilde toparlanmaya çalışıyoruz ama biraz zamana daha ihtiyaç var. Kötümser değiliz, iyimseriz, mücadele ediyoruz.” dedi.
